Dzisiejszy wpis będzie pierwszym opowiadającym o nowinkach/ ciekawostkach z dziedziny szeroko pojętego zdrowia. Dzisiaj na tapet będzie wzięta dieta keto.
Ostatnio coraz częściej spotykam się z osobami, które stosują dietę ketogeniczną. Charakteryzuje się ona dużą zawartością tłuszczy, nieco mniejszą – białek i bardzo małą ilością węglowodanów (zgodnie z powyższą piramidą. Od razu widać, że skład tej diety znacznie różni się od piramidy zdrowego żywienia tworzonej przez WHO.
Badania obserwacyjne, przeprowadzone w Kanadzie, pokazały, że stosowanie tej diety wiąże się ze wzrostem poziomu cholesterolu frakcji LDL oraz z dwukrotnym wzrostem ryzyka wystąpienia chorób serca.
Wyniki tego badania zostały przedstawione 5. marca na sesji naukowej Światowego Kongresu Kardiologii 2023 i, oczywiście, wywołały dyskusję.
Jeden ze specjalistów w dziedzinie lipidologii, Steven Nissen, zwrócił uwagę że wzrost poziomu LDL w grupie stosującej dietę keto był zbyt mały, żeby tłumaczył podwojenie ryzyka sercowo- naczyniowego. Wskazał również, że grupa stosująca tą dietę, była na niej z konkretnej przyczyny – jej członkowie mieli większą masę ciała i częściej chorowali na cukrzycę. Porównywane grupy miały więc całkiem różne ryzyko sercowo naczyniowe. Pomimo tego, zespół badaczy postanowił porównać w badaniu te dwie, całkiem różne grupy. Wobec przytoczonych różnic w populacjach, Nissen stwierdził, że to badanie właściwie nie odpowiedziało na żadne z pytań dotyczących bezpieczeństwa stosowania diety keto. Pomimo tego, że nie jest on zwolennikiem stosowania tej diety, wątpi, że jej stosowanie podwaja ryzyko sercowo – naczyniowe.
Po tym wstępie przedstawię jak wyglądało to badanie. Na jego potrzeby uznano, że osoby stosujące dietę zawierającą ponad 45 tłuszczu i mniej niż 25% węglowodanów, stosują dietę ketogeniczną. Do badania zakwalifikowano 305 osób stosujących dietę niskowęglowodanową i wysokotłuszczową. Porównano je z 1220 osobami stosującymi standardową dietę. 73% badanych osób stanowiły kobiety. Populacja stosująca dietę ketogeniczną miała wyższy poziom BMI (27,7 do 26,7) oraz większa ilość osób chorowała na cukrzycę (4,9% do 1,7%)
Według uzyskanych wyników, populacja stosująca dietę ketogeniczną miała podniesione poziomy zarówno LDL, jaki i apolipoproteiny B (apoB). Poziom LDL w grupie keto wynosił 3,8mmol/L (147mg/dL), a w grupie stosującej standardową dietę 3,64 mmol/L (141 mg/dL). W przypadku apoB te poziomy wyglądały następująco: 1.09 g/L (109 mg/dL) w grupie keto i 1.04 g/L (104 mg/dL) w grupie porównawczej.
Po ok. dwunastu latach 9,8% osób z grupy stosujących dietę wysokotłuszczową doświadczyło jednego ze zdarzeń sercowo – naczyniowych: dusznicy bolesnej, zawału mięśnia sercowego, choroby wieńcowej, udaru niedokrwiennego, choroby tętnic obwodowych, rewaskularyzacji tętnic wieńcowych/ szyjnych. W grupie stosującej standardową dietę było to 4,3%
Po modyfikacji wyników badań pod względem innych czynników ryzyka, jak palenie papierosów, nadciśnienie, cukrzyca czy otyłość, okazało się, że osoby stosujące dietę ketogeniczną są dwukrotnie bardziej narażone na zdarzenia sercowo- naczyniowe od osób stosujących standardową dietę.
Co o samym badaniu mówi jeden z członków zespołu badawczego (Liam Brunham)? Twierdzi on, że po raz pierwszy wykazano związek pomiędzy stosowaniem diety keto i zdarzeniami sercowo- naczyniowymi. Jednocześnie wskazuje, że temu problemowi należy się głębiej przyjrzeć, również ze względu na rosnącą popularność diety wysokotłuszczowej. Pomimo, że niektóre osoby stosujące dietę wysokotłuszczową osiągają prawidłową masę ciała i obniżają poziom cukru we krwi, to istnieje podgrupa ludzi, która podczas stosowania tej diety doświadcza podniesienia poziomu LDL i ApoB we krwi (liczebność osób z poziomem LDL ponad 5 mmol/L była dwukrotnie większa wśród stosujących dietę keto). W tej grupie osób ryzyko wystąpienia zdarzeń sercowo – naczyniowych było sześć razy wyższe niż u innych badanych.
Wracając do opinii Nissena, powiedział on, że nie ma wiążącej opinii środowisk naukowych, dotyczącej stosowania diety ketogenicznej. Na pewno, szczególnie przy krótkim stosowaniu, może ona pomóc pewnej grupie osób osiągnąć prawidłową masę ciała. Jednak odradza stosowanie tej diety długoterminowo. Zaleca on stosowanie diety śródziemnomorskiej, która ma udowodniony pozytywny wpływ na układ sercowo – naczyniowy w randomizowanych badaniach.
Nie można opierać się w rekomendacjach dla pacjenta na badaniach obserwacyjnych, opartych na różniących się grupach badanych. Tego typu badania obserwacyjne generują raczej podejrzenia (hipotezy), a nie dają odpowiedzi na pytania badawcze.
Podsumowując – badanie, o którym wyżej pisałam, tak naprawdę niczego nie przesądza. Jako farmaceuta, zawsze będę polecać konsultację z dietetykiem klinicznym, który poprowadzi nas przez proces odchudzania, regulowania glikemii, i innych problemach związanych z żywieniem, zgodnie z obowiązującą wiedzą naukową 🙂
